| fot. Beata Wencławek | BW Pictures
W ramach poznańskiego festiwalu sztuk społecznych OFF Opera powstały trzy filmy krótkometrażowe, które ? w nawiązaniu do tegorocznego idiomu ? opowiadają o zmianach, które dzieją się teraz. Będziemy je oglądać oczami seniorów i seniorek, młodych osób i muzyków. Pokaz filmów odbędzie się 30 września w Kinie Pałacowym podczas finału festiwalu.
OFF Opera to festiwal sztuk społecznych. Zaangażowanych i angażujących. To przestrzeń twórczego dialogu na styku różnych dziedzin sztuki, zjawisk społeczno-kulturowych i wyzwań współczesności. To koncerty, spektakle, dyskusje, warsztaty i inne wydarzenia współtworzone przez publiczność. Tematem 9. edycji OFF Opery jest Przesilenie — antologia zmiany.
Przez pryzmat festiwalowych wydarzeń publiczność ma okazję obserwować sztafetę zmian na przestrzeni trzech ostatnich lat i dekad. Festiwal wraca do rozpoczętego w 2020 roku Projektu TAXI z udziałem Łony, by zobaczyć, jak zmienił się rynek muzyczny po pandemii, i jednocześnie cofa się do lat dziewięćdziesiątych, by z perspektywy mikrospołeczności taksówkarskiej knajpy spojrzeć na Eldorado obiecywane przez panoszący się kapitalizm. Ten ustrój w ostatnich trzydziestu latach przyczynił się do większości zmian społeczno-kulturowych, dlatego poświęcono mu szczególną uwagę. Projekt Nic o nas bez nas opowiada o problemach i potrzebach młodych osób, które za kilka lat wkroczą na rynek pracy. Srebrna materia dokumentuje codzienność osób wchodzących w wiek emerytalny, które ze względu na niekorzystne warunki socjalne chcą lub muszą pozostać aktywne zawodowo.
fot. Beata Wencławek | BW Pictures
Jak opowiadać o młodych osobach? Najlepiej kiedy robią to sami!
Czasy się zmieniają, a razem z nimi potrzeby, problemy i zainteresowania każdego pokolenia. Ci starsi nie rozumieją tych młodszych i często nawet nie próbują ich słuchać. Z góry zakładają, że wiedzą, co jest dla nich dobre. Taka postawa nazywana jest adultyzmem. Przygotowując Nic o nas bez nas, chcieliśmy zwrócić uwagę na to zjawisko — opowiada Maria Lehmann, socjolożka i kuratorka projektu.
Podczas kilkudniowych warsztatów osoby w wieku 14-17 lat pracowały nad wideo-manifestem. Organizatorom i organizatorkom chodziło o zbudowanie przestrzeni do dialogu, w której mógłby wybrzmieć głos pokolenia Z, nazywanego inaczej pokoleniem płatków śniegu. Podobno cechuje je indywidualizm, niezaradność życiowa, nieumiejętność przyjmowania konstruktywnej krytyki i przekonanie o swojej wyjątkowości. Tak o osobach urodzonych po 1995 roku mówią dorośli badacze. Celem projektu Nic o nas bez nas było odwrócenie perspektywy. To nie eksperci i ekspertki debatowali o problemach, wyzwaniach i potrzebach młodych ludzi, ale same młode osoby mogły opowiedzieć o tym, jak widzą świat.
fot. Ula Jocz
Srebrne tsunami, czyli aktywni seniorzy i seniorki
Pani Anna, pani Danuta, pani Tatiana, pani Zoya, pan Stanisław i pan Jan to bohaterowie i bohaterki etiudy dokumentalnej, która powstała w ramach warsztatów Srebrna materia. Część z nich mieszka w Poznaniu od wielu lat, część — jak pani Tatiana i Zoya — od niedawna. Do Poznania przyjechały z Ukrainy. Wszystkie te osoby łączy to, że prowadzą aktywny tryb życia — piszą poezję, chodzą do kina, prowadzą zajęcia ruchowe, uczestniczą w warsztatach teatralnych lub odkrywają Poznań jeżdżąc na różowym rowerze. Grupa warsztatowa razem z Marcinem Kluczykowskim (reżyserem) i Magdą Bojdo (operatorką) przemierzyła Poznań wzdłuż i wszerz, odwiedzając swoje ulubione miejsca. Warsztaty nie tylko pozwoliły zaznajomić się seniorom i seniorkom z podstawową wiedzą filmową, ale były również nauką uważnej obserwacji, tak ważnej w realizacji filmów dokumentalnych.
Srebrna materia to odpowiedź na zjawisko nazywane srebrnym tsunami, które dotyczy starzejącego się społeczeństwa. Zmiana struktury społecznej wymaga zmiany systemowej — dostosowania usług opiekuńczych, turystyki i oferty kulturalnej. Jako festiwal sztuk społecznych staramy się odpowiadać na to zjawisko, tworząc zajęcia dla seniorów, którzy zainteresowani są nowymi technologiami, fotografią czy filmem — opowiada Zuzanna Głowacka, dyrektorka programowa OFF Opery.
Bar u Gosi, fot. Beata Wencławek | BW Pictures
Bar u Gosi, czyli legendarna taksówkarska miejscówka
Bar u Gosi to czerwony, okrągły budynek znajdujący się zaraz przy Dworcu Głównym w Poznaniu, na ulicy Dworcowej – taksówkarska enklawa jedyna w swoim rodzaju. To miejsce, w którym wszystko się zaczęło. Tam Łona i Zuzanna Głowacka prowadzili pierwsze wywiady z taksówkarzami i taksówkarkami. Dziś, trzy lata od tych warsztatów, Łona, Andrzej Konieczny i Kacper Krupa wydają album długogrający TAXI. Teledysk do jednego z singli nagrywany był u Gosi podczas OFF koncertu w ramach tegorocznej edycji festiwalu. Historia zatoczyła koło.
Może gdzieś na początku chciałem zrobić obrazek o taksówkarzach, ale dosyć szybko okazało się, że ta płyta nie będzie wcale o nich — mówi Łona.
Materiał TAXI opowiada o świecie widzianym zza szyby taksówki i jest zapisem transformacji kulturowej zachodzącej w ostatnich czterech dekadach, a także zbiorem osobistych przemyśleń. Klip do utworu Biegnij nagrywany w Barze u Gosi jest utrzymany w stylistyce lat 90. — to powrót do dresów z trzema paskami, bluz kangurów i kolorowych ortalionów.
Finał, czyli krótkie metraże na dużym ekranie
Wszystkie trzy filmy można będzie zobaczyć w Kinie Pałacowym 30 września o godz. 14.00. Wydarzenie towarzyszy Rytmom Marcina. Bezpłatne wejściówki są do odbioru w kasie CK Zamek. Kolejnego dnia w Pawilonie odbędzie się również premiera spektaklu Somnium w reż. Sebastiana Dembskiego.
***
FINAŁ OFF OPERA
ANTOLOGIA ZMIANY — pokaz filmowy
30 września 2023 | g. 14.00 | Kino Pałacowe
wstęp wolny | bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie CK ZAMEK
***
Wydarzenia są częścią zadania Festiwal sztuk społecznych OFF Opera 2023 — program edukacyjny, dofinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz środków budżetowych Miasta Poznania.
Warsztaty muzyczno-performerskie oraz premiera spektaklu Somnium — stanowią część zadania OFF Opera 2023 — interdyscyplinarne laboratorium twórcze dofinansowanego ze środków budżetowych Miasta Poznania.
